Shkrimtarët që e gjejnë veten të nemitur nga zvarritja do të bënin mirë sikur të merrnin një faqe prej librit më të njohur të Marcel Proustit. Më saktë, një faqe prej “Në kërkim të kohës së humbur” në dorëshkrim. Asgjë nuk shembullon më fuqishëm të vërtetën e maksimës se “shkrimi është rishkrim”.
Derisa boja e shuar dhe letra e ronitur evokojnë dobësi fizike, ajo çfarë sipërfaqësohet është një vendosmëri kryeneçe, thuajse agresive. Aty është lartësimi i rëndë i përpjekjes letrare; nuk ka asgjë të vlershme, asgjë nuk është e shenjtë. Sado që Prousti e vinte në dyshim veten – madje edhe formën e zgjedhur artistike – ai çau përpara me detyrën monumentale që do ta merrte atë për kusurin e jetës.
Dorëshkrimet e veprave letrare në lindje e sipër të mrekullojnë në shumë drejtime, nga trilli i spiunimit në çështje krejt private e deri te kënaqësia e brendshme kur di që dora legjendare e autorit ka çikur letrën përpara teje. Ndonjëherë, thelbi i asaj çfarë shkrimtari rrah të shprehë duket të pezullojë në hendekun mes fjalës së fshirë dhe asaj që e ka zëvendësuar atë.
Gjetkë, dallesat pështjelluese mund të frymëzojnë te lexuesi qasje të freskëta edhe në tekstet më të shfrytëzuara. Hyrjet dhe përfundimet qëllojnë të kenë qenë krejt ndryshe në fazat e tyre të hershme, dhe personazhet e dashura shihen të çapiten me emra krejtësisht të ndryshëm. Fjala vjen, Scarlett O’Hara te “Gone with the Wind” në krye të herës quhej Pansy dhe Daisy dhe Nicku te “Getsby i madh” quheshin Ada dhe Dud…
