• FILLIMI
  • IMPRESUM
  • KONTAKTI
E shtunë, 10 Qershor 2023
Tradita | Shoqatë për kulturë dhe art

SHOQATA PËR KULTURË DHE ART “TRADITA”

  • FILLIMI
  • AKTUALE
    • ARSIM
    • KULTURË
    • OPINIONE
    • SPEKTËR
    • COVID-19
  • HISTORIKU
  • MANIFESTIME KULTURORE
  • VEPRIMTARIA SHKENCORE
  • BOTIMET E SHOQATËS
  • ÇMIMI KOMBËTAR “ALI VISHKO”
  • TRADITA PLUS
No Result
View All Result
Tradita | Shoqatë për kulturë dhe art
No Result
View All Result
Home Spektër

Pse morali është rregullatori suprem i universit?

29/06/2020
| Spektër
????????????????????????????????????

????????????????????????????????????


I mbiquajtur Çong-Ni “ njëfarë mjeshtri K’ong”, në gjuhën kineze K’ong Fu Ceu prej nga studiuesit kanë nxjerrë emrin Konfuc, ka lindur në vitin 551 pr. K.

Shpejt ai u bë profesor dhe krijoi një formim moral bazuar mbi respektin e së shkuarës dhe pastërtinë e tij (gjë që i kushtoi një paragraf dashamirës Volterit në Fjalorin e tij Filozofik). Konfuci e braktisi funksionin e tij pas vdekjes të së ëmës për t’iu përkushtuar mendimit të temave filozofike.

I vënë re nga Perandori Ting – Hong, ai u bë ministër i Punëve Publike e më pas Ministër i Drejtësisë në principatën e Lusë (Çang Tongu aktual). Ai shprehej:

“Për aq kohë sa të kem oriz për t’u ushqyer, ujë për të pirë dhe krahun e përthyer rehatësisht mbi jastëk, do të jem i aftë t’i bëjë ballë me gëzim gjithçkaje që do të më ndodhë. Pasuri dhe nderime të arritura padrejtësisht nuk janë për mua veçse re fluturake në qiell…” (Soloni ka shkruar gati të njëjtën gjë)

I ndershëm po aq sa i shkëputur nga ndikimet tokësore, ai ra viktimë e intrigave të oborrit dhe si rrjellim u internua. Por perandori Ngai e thirri për ndihmë dhe pak më pas filozofi vdiq në moshëm 73 vjeçare.

Atë që kinezët e konsiderojnë si “ I urti i përkryer” nuk e donte veten të quhej as profet as reformator.

Më modesti ai thoshte: “Unë nuk zotëroj që në lindje njohjen e së Vërtetë… pasioni im më i madh është kërkimi i kësaj të Vërtete”

Për të universi është një kolektivitet që duhet drejtuar nga një rregullator suprem e që nuk mund të jetë tjetër gjë veçse morali. Pa kundështuar ekzistencën e hyjnive, ai injoron metafizikën me qëllim përqëndrimin e interesit mbi rregullin e botës.

Shteti  dhe familja duhen organizuar pa llogaritur individin, por duke respektuar traditat stërgjyshore dhe shpirtin e të vdekurve.

Në këtë kuadër, secili duhet të praktikojë një seri virtytesh (ndoshta ai ka specifikuar katër nga këto virtute, kurse dishepujt shtatë):

Besnikëri si ndaj vetes dhe të tjerëve;
Vetmohim
Humanizëm të vërtetë
Drejtësi e përkryer në jetë;
Respekt për sjelljen dhe jetën;
Zgjuarësi të hollë duke mos harruar se “fjala është e argjendtë dhe heshtja e florijtë”
Të jesh “bir i dashur”.
Ai citon shpesh si shembull kultivuesin Shuen (2255 pr.K) të cilin e quan “Djalin e Madh të dashur”. Për këtë virtyt ai u thirr nga perandori Jao për ta pasuar në fronin e tij dhe perënditë i dërguan një elefant me shumë zogj për ta ndihmuar në punët e fushës.

Pra moral praktik, tendencë aristokratike (megjithatë Konfuci nuk gjykonte askënd duke u bazuar tek shkalla shoqërore, pasuria apo fama) me ton optimist. Për të, si për dishepullin e tij Mo – Ceu i shek. V, i cili është quajtur Monceu dhe shpesh e kemi quajtur Zhan Zhakun kinez, njeriu është jashtëzakonisht i mirë.

Një përfundim konçiz: “Atij që i mësova një nga anët e problemit, konkludonte mjeshtri, dhe më pas nuk di të deduktojë tre të tjerat, do ta fshija nga radhët e nxënësve të mi.”
Megjithatë ky përfundim është vetëm me shkrim.

Mjeshtrit i njihet: një libër me Ode (Çe- King), lloj antologjie nga më të bukurat ndër baladat e lashta; libri i origjinës (Çu – King) analet e së Shkuarës; libri i riteve (Li – Ki) i cili duke predikuar shembullin e dukës së çeuve, analizon etiketën e më shumë se 3000 lloj ceremonive zyrtare; Studimi i Madh (Ta – Hsue) mbi çështjet morale; libri i ndryshimeve (Ji – King) i cili përpiqet të shpjegojë antagonizmin në Univers.

Konkluzione paradoksale, ky i urtë i përkryer, në brëndësinë e tij bënte pak për perënditë dhe më pas ishte vetë ai që u hyjnizua nga dishepujt e tij entuziastë duke i kushtuar shumë tempuj.


Publikimi i mëparshëm

128 – vjet më parë u nda nga jeta poeti, ideologu dhe veprimtari i shquar i Rilindjes Kombëtare Pashko Vasa

Publikimi i radhës

Shkrimtarja shqiptare në mesin e 5 grave fituese nga e gjithë bota për çmimin e ekselencës në Itali

Publikimi i radhës
????????????????????????????????????

Shkrimtarja shqiptare në mesin e 5 grave fituese nga e gjithë bota për çmimin e ekselencës në Itali

Emetimi

EDICIONI IX I MANIFESTIMIT KULTUROR ''LIDHJA NA BASHKON

EDICIONI IX I MANIFESTIMIT KULTUROR ''LIDHJA NA BASHKON

00:03:31

Promovohet revista për letërsi, art dhe kulturë “Metafora”

00:04:02

EDICIONI VIII I MANIFESTIMIT KULTUROR “LIDHJA NA BASHKON”

00:03:00

Shoqata “Tradita” e organizoi Edicionin V të manifestimit letrar ndërkombëtar “Shtigje poetike”

00:01:29

Shoqata “Tradita” e organizoi Edicionin VII të manifestimit kulturor “Lidhja na bashkon”

00:02:38

MANIFESTIMI LETRAR ''SHTIGJE POETIKE'' – EDICIONI II

00:01:13

ORË LETRARE PËR 80 VJETORIN E ISMAIL KADARESË

00:02:49

KONFERENCË SHKENCORE KUSHTUAR PROF. DR. ALI VISHKOS

00:04:25

Tradita.org – është portal i Shoqatës për kulturë dhe art “Tradita”. Funksionon si platformë multimediale dhe angazhohet për  promovimin e arsimit, shkencës, kulturës dhe artit.

Tradita.org – është edhe adresë e debatit të lirë, e zërit kritik dhe e ballafaqimit të mendimeve dhe të ideve përparimtare.


  • FILLIMI
  • IMPRESUM
  • KONTAKTI

2012-2022 © Shoqata për kulturë dhe art “Tradita” / Powered by Optimus Solutions / Privacy Policy.

No Result
View All Result
  • FILLIMI
  • AKTUALE
    • ARSIM
    • KULTURË
    • OPINIONE
    • SPEKTËR
    • COVID-19
  • HISTORIKU
  • MANIFESTIME KULTURORE
  • VEPRIMTARIA SHKENCORE
  • BOTIMET E SHOQATËS
  • ÇMIMI KOMBËTAR “ALI VISHKO”
  • TRADITA PLUS

2012-2022 © Shoqata për kulturë dhe art “Tradita” / Powered by Optimus Solutions / Privacy Policy.

Mos kopjoni tekst!